Alle sociale stelsels zoals pensioenen, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, gezondheidszorg, verloven en nog veel meer worden worden in België gefinancierd door de sociale zekerheid. Het systeem staat helaas meer dan ooit onder een enorme druk.
Voor 2022 geven de ramingen aan dat we afstevenen op een tekort van maar liefst meer dan 4 miljard euro. Schattingen geven aan dat dat binnen de volgende 5 jaar zelfs zal oplopen tot 10 miljard euro.
Niet alleen de omvang van de last verhoogt maar daarnaast kent de financiering van het systeem ook heel wat uitdagingen. Door de sterk vergrijzende bevolking, het enorm hoog aantal inactieven (nu ongeveer 1,7 miljoen) komt er ook geen geld in het laadje...
We hebben verder te kampen met korte loopbanen en een zwakke werkzaamheidsgraad van bepaalde doelgroepen in vergelijking met naburige landen.
VBO trok aan de alarmbel met hun conferentie Het failliet van de sociale zekerheid.
Het doel van die conferentie was het debat over de anomalieën van ons socialezekerheidsstelsel ten gronde te openen. Ze zochten antwoorden op de vragen zoals: Waar liggen de voornaamste uitdagingen? Welke maatregelen zijn nú nodig om het systeem financieel duurzaam te houden, voor zowel huidige als toekomstige generaties?
De conclusies
Het behalen van een werkzaamheidsgraad van 80% tegen 2030 is nog steeds de beste manier om de financiële houdbaarheid van onze sociale zekerheid te garanderen.
In realiteit betekent dit dat 600.000 mensen extra aan het werk moeten om die doelstelling te bereiken. We moeten daarom de uitdagingen van de arbeidsmarkt dringend durven aanpakken om zo ook de sociale zekerheid op korte, middellange en lange termijn veilig te stellen.
De complexe regelgeving en ingewikkelde financieringsstructuren moeten worden vereenvoudigd, en we moeten efficiënt snoeien in de vele abnormale situaties, en voorzien in een duidelijk, transparant systeem dat de beschikbare middelen daar inzet waar ze het meeste nodig zijn.
De obstakels tussen onze arbeidsmarkt en sociale zekerheid moeten worden weggewerkt zodat er een vlottere wisselwerking komt tussen beide. Dat vereist dat werken lonender en aantrekkelijker wordt gemaakt voor de effectieve opbouw van pensioenrechten. Daarnaast moeten werkloosheidsvallen weggewerkt worden, moeten we gericht inzetten op het begeleiden van de vele inactieven naar de arbeidsmarkt, en moeten we langdurig zieken ondersteunen in de weg terug naar werk.
Daarnaast moet er meer balans komen van rechten en plichten van rechthebbenden. We moeten ervoor zorgen dat onze sociale zekerheid responsabiliserend werkt en mensen er minder afhankelijk van maakt.
De Belgische sociale zekerheid davert dus op haar grondvesten, en we kijken ernaar. We geven zonder nadenken meer en meer uit zonder stil te staan bij wie dat uiteindelijk zal betalen, terwijl intussen de vergrijzingskost verder oploopt en de beoogde tewerkstellingsgraad van 80% verder weg is dan ooit.
Er is dus veel werk aan de winkel om dit evenwicht te herstellen.
Bron: VBO
