Over de mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt
Nu de energiecrisis en de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne de meeste aandacht krijgen, raken de talentschaarste en de ‘war for talent’ wat in de verdrukking. Onterecht. Want
Nochtans is een sterke arbeidsmarkt is in tijden crisis van kapitaal belang. Ondernemingen kunnen pas floreren als ze voldoende medewerkers met de juiste competenties aan boord hebben. Voor de werknemers betekent werken natuurlijk koopkracht verwerven, maar het verleent daarnaast ook een actieve deelname aan de maatschappij en zorgt voor zingeving. Ten slotte is een hoge werkzaamheidsgraad noodzakelijk om de sociale zekerheid en de pensioenen betaalbaar te houden.
Om hieraan te voldoen moeten we naar een werkzaamheidsgraad waarbij 80% van de beroepsactieve bevolking werkt. Helaas zijn we daar nog een flink eind van verwijderd.
Er is dus werk aan de arbeidsmarkt. De mismatch tussen de vraag naar en het aanbod van arbeid blijft in ons land problematisch. Maar hoe gaan we werkzoekenden aan een job helpen, inactieven activeren, transities faciliteren, inzetten op inclusie en werkbaarheid? Daarbij is het belangrijk dat verschillende partijen elkaar vinden en op een evenwichtige manier rekening houden met elkaars verwachtingen en mogelijkheden.
In het kader van de tweejaarlijkse bevraging ‘Bridging the Future’ werd ingezoomd op de nieuwe generatie schoolverlaters. De laatste babyboomers en generatie X op de arbeidsmarkt maken vandaag volop plaats voor generatie Y en generatie Z. Zij zullen de toekomstige arbeidsmarkt vormen. Echter start deze generatie met een totaal ander waarden- en normenpatroon dan de voorgaande generaties. Dat vraagt om een andere manier van erkennen, waarderen en belonen. Jongeren gaan bijvoorbeeld anders om met hiërarchie, structuur en regelmaat. Ze verwachten flexibiliteit, willen zichzelf zoveel mogelijk ontwikkelen, snakken naar voldoende zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, variatie en uitdaging. Daarnaast vinden ze een vast uurrooster te beperkend.
Drie op de vier jongeren vragen flexibele uren, terwijl zes op de ten verwachten dat hun werkgever telewerk toelaat. 75% is geïnteresseerd in een voltijdse werkweek verspreid over vier dagen. Ze wensen voor hun job maatwerk en flexibiliteit. Ook wensen ze flexibiliteit over mobiliteit en de samenstelling van het loonpakket.
Helaas noteren het rapport ook dat het onderwijs de jongeren te weinig voorbereidt op de arbeidsmarkt (29%). Ook 70% van de werkgevers stemmen daar mee in. Werkplekleren is één van de mogelijkheden om de kloof tussen vraag en aanbod te verkleinen.